نحوه شکایت از مشاور املاک متخلف و تخلف بنگاه املاک
فعالیت بنگاه‌های معاملات ملکی یکی از مهم‌ترین ارکان بازار مسکن در ایران است. مشاوران املاک واسطه میان خریدار و فروشنده هستند و باید بر اساس قانون، اصول حرفه‌ای و صداقت عمل کنند. با این حال، گاهی برخی از مشاوران املاک از اعتماد مردم سوءاستفاده کرده و مرتکب تخلف می‌شوند. در چنین شرایطی آگاهی از حقوق قانونی و روش‌های شکایت از بنگاه املاک متخلف اهمیت بسیار زیادی دارد.
مهم‌ترین تخلفات مشاوران املاک
تخلفات مشاوران املاک می‌تواند در زمینه‌های گوناگون رخ دهد. در ادامه چند مورد از رایج‌ترین تخلفات را بررسی می‌کنیم:
-
دریافت کمیسیون غیرقانونی: طبق مقررات اتحادیه املاک، نرخ حق‌الزحمه مشخص است و دریافت مبلغی بیش از تعرفه مصوب تخلف محسوب می‌شود.
-
تنظیم قرارداد صوری یا جعلی: گاهی مشاور املاک بدون اطلاع کامل طرفین یا با اطلاعات نادرست، قرارداد را تنظیم می‌کند که می‌تواند موجب ضرر مالی یا حقوقی شود.
-
فروش یا اجاره ملک بدون مجوز مالک: یکی از خطرناک‌ترین تخلفات، تنظیم مبایعه‌نامه برای ملکی است که مالکیت آن متعلق به فروشنده نیست.
-
کتمان واقعیت در مورد ملک: پنهان کردن مشکلاتی مانند توقیف ملک، وجود بدهی یا مشکلات ثبتی از مصادیق فریب و تقلب محسوب می‌شود.
-
دریافت وجه اضافی بابت مالیات، عوارض یا خدمات: برخی از مشاوران املاک به بهانه‌های مختلف مبالغی خارج از قرارداد دریافت می‌کنند که از نظر قانونی ممنوع است.
مرجع رسیدگی به شکایت از مشاور املاک
در صورت مشاهده تخلف از سوی مشاور املاک، نخستین مرجع برای رسیدگی اتحادیه صنف مشاوران املاک هر شهر است. این اتحادیه وظیفه دارد بر فعالیت بنگاه‌ها نظارت کرده و در صورت لزوم با متخلفان برخورد کند. شکایت از مشاور املاک را می‌توان به صورت حضوری یا از طریق سامانه رسمی اتحادیه ثبت کرد.
اگر تخلف ماهیت کیفری داشته باشد، مانند جعل سند یا کلاهبرداری، شاکی باید از طریق دادسرا و سپس دادگاه کیفری اقدام کند. در مواردی که اختلاف مالی یا قراردادی است، می‌توان شکایت را از طریق شورای حل اختلاف یا دادگاه حقوقی مطرح کرد.
مدارک لازم برای شکایت از مشاور املاک
برای طرح شکایت موثر، ارائه مدارک معتبر ضروری است. مهم‌ترین مدارک عبارتند از:
-
اصل و کپی قرارداد یا مبایعه‌نامه تنظیم‌شده در بنگاه
-
رسید پرداخت وجه یا چک‌های رد و بدل شده
-
کارت شناسایی شاکی
-
هرگونه پیام، سند یا مدرکی که نشان‌دهنده تخلف باشد
-
آدرس دقیق بنگاه و نام مشاور املاک مربوطه
داشتن این مدارک باعث می‌شود روند رسیدگی سریع‌تر و نتیجه دقیق‌تر باشد.
مراحل ثبت شکایت از مشاور املاک
-
مراجعه به اتحادیه املاک یا سامانه اصناف ایران
ابتدا باید شکایت خود را به اتحادیه مشاوران املاک محل فعالیت بنگاه ارائه دهید. پس از ثبت شکایت، موضوع توسط بازرس بررسی می‌شود. -
حضور در جلسه رسیدگی و ارائه مدارک
شاکی و متهم هر دو دعوت می‌شوند تا توضیحات خود را ارائه دهند. -
صدور رای اولیه و اقدامات انضباطی
اتحادیه می‌تواند حکم توبیخ، جریمه نقدی، تعلیق یا حتی پلمب دفتر املاک را صادر کند. -
ارجاع پرونده به مراجع قضایی در صورت لزوم
اگر تخلف جنبه کیفری داشته باشد، پرونده به دادسرا فرستاده می‌شود تا از طریق قانون مجازات اسلامی رسیدگی شود.
مجازات مشاور املاک متخلف
بر اساس قانون نظام صنفی و دستورالعمل اتحادیه املاک، مجازات مشاوران املاک متخلف بسته به نوع تخلف متفاوت است. برای مثال:
-
دریافت کمیسیون اضافی: جریمه نقدی و توبیخ
-
جعل یا تنظیم سند صوری: لغو پروانه کسب و ارجاع به دادگاه
-
کلاهبرداری یا خیانت در امانت: حبس، جریمه و محرومیت از فعالیت صنفی
توصیه های مهم برای جلوگیری از بروز تخلف
-
قبل از امضای هر قراردادی، از ثبت نام و پروانه کسب بنگاه در اتحادیه اطمینان حاصل کنید.
-
مبایعه‌نامه را فقط در فرم‌های رسمی اتحادیه املاک تکمیل کنید.
-
هرگونه پرداخت وجه را از طریق حساب بانکی انجام داده و رسید آن را نگه دارید.
-
از امضای قرارداد بدون بررسی مدارک مالکیت خودداری کنید.
جمع‌بندی شکایت از مشاور املاک
تخلف بنگاه املاک ممکن است خسارات سنگینی برای خریدار یا فروشنده به همراه داشته باشد، اما قانون راهکارهای مناسبی برای شکایت و پیگیری حقوقی در نظر گرفته است. با اطلاع از حقوق قانونی و استفاده از مسیرهای رسمی، می‌توان از بروز بسیاری از مشکلات جلوگیری کرد. در نهایت، انتخاب بنگاه معتبر و مشاور املاک دارای پروانه رسمی، بهترین راه برای حفظ امنیت معاملات ملکی است.